Η Αθλητική Βιομηχανία

 22 Αυγούστου 2011: Παρακολουθώ σε μαγνητοσκόπηση (χωρίς να γνωρίζω το αποτέλεσμα) έναν τελικό ποδοσφαιρικό αγώνα, που θα ήθελα να τον είχα δει ζωντανά, αλλά ξεκινούσε αργά και με πήρε ο ύπνος... Ο αγώνας είναι ανάμεσα στη Βραζιλία και την Πορτογαλία για το Παγκόσμιο Ποδοσφαιρικό Κύπελλο εθνικών ομάδων με παίχτες κάτω των 20 ετών. Προς το παρόν προηγούνται οι Πορτογάλοι με 2-1 και απομένει περίπου ένα τέταρτο της ώρας μέχρι να τελειώσει το ματς.

Καθώς έβλεπα τον αγώνα, μου ήρθαν κάποιες σκέψεις. Χαμήλωσα λοιπόν τον ήχο της τηλεόρασης, πήρα το αγαπημένο μου μαγνητοφωνάκι και άρχισα να καταγράφω τις σκέψεις μου, βλέποντας παράλληλα και τον αγώνα. Καταγράφω τις σκέψεις που έκανα αυτολεξεί:

Λογικά, θα περίμενα να κερδίσει η Πορτογαλία. Γιατί; Όχι επειδή ήδη προηγείται, αλλά επειδή τα τελευταία χρόνια η ποδοσφαιρική (και γενικότερα η αθλητική βιομηχανία) είναι πιο οργανωμένη στην Ευρώπη σε σύγκριση με τη Βραζιλία. Από τα δεδομένα, φαίνεται πως για έναν Πορτογάλο ποδοσφαιριστή μικρής ηλικίας οι συνθήκες να εξελιχθεί είναι πιο ευνοϊκές απ’ ό,τι για έναν συνομήλικο αντίστοιχης αξίας στη Βραζιλία. Η Βραζιλία, έχει πολύ περισσότερες περγαμηνές στο ποδόσφαιρο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην υφήλιο. Όμως, στο χώρο της αθλητικής βιομηχανίας είναι πιο... πρωτόγονη.

Ας πούμε όμως και λίγα λόγια για την αθλητική βιομηχανία: Έχεις έναν γιο 8 χρονών που είναι ο «τελευταίος» μαθητής της τάξης. Ενδεχομένως το παιδί να είναι δυσλεκτικό και κανένας δεν το έχει πάρει χαμπάρι. Έρχεται όμως η γυμνάστρια του σχολείου και σου λέει ότι το παιδί είναι ταλέντο σε όλα τα αθλητικά. Σου προτείνει λοιπόν να το πας σε μια ποδοσφαιρική ακαδημία (που την πληρώνεις σαν το φροντιστήριο που πληρώνεις για τους έφηβους). Αν στην ακαδημία το παιδί αποδειχθεί ότι είναι πράγματι καλό στο ποδόσφαιρο, τότε θα συμβούν τα έξης 2:

Πρώτον, εμφανίζεται ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος που έχει δική του ποδοσφαιρική ακαδημία και ζητάει να υπογράψετε συμβόλαιο ώστε ν’ αναλάβει την ποδοσφαιρική εξέλιξη του κανακάρη σου για 5 χρόνια. Στα χρόνια αυτά, δεν θα δίνεις μία. Όλα τ’ αναλαμβάνει ο σύλλογος. Από το να τον μάθει γράμματα μέχρι να του μάθει και Αγγλικά. Φυσικά του μαθαίνει και ποδόσφαιρο. Μάλιστα, σε μερικούς μεγάλους συλλόγους τα παίρνουν τα παιδιά οικότροφα και αναλαμβάνουν πλήρως τη διαπαιδαγώγησή τους.

Δεύτερον, εμφανίζεται ένας ατζέντης. Μέχρι χθες, πίστευες ότι έχεις έναν άχρηστο γιο που ήταν ο τελευταίος μαθητής στην τάξη. Τώρα, σου λένε ότι μπορεί να γίνει ένα ποδοσφαιρικό αστέρι που κάποτε θα βγάζει σ’ ένα χρόνο όσα εσύ έχεις βγάλει όλη σου τη ζωή! Ο ατζέντης αναλαμβάνει να κάνει τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα σ’ εσένα και το σύλλογο που ζητάει το παιδί. Μια και δεν ξέρεις που σου πάνε τα τέσσερα αποδέχεσαι τον ατζέντη. Αυτός, προκειμένου να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του γιου σου, τον δεσμεύει με συμβόλαιο 10 ετών! Που σημαίνει, όποιος και να γίνει ποδοσφαιρικά ο γιος σου για τα υπόλοιπα 10 χρόνια, αυτός θα παίρνει ένα τεράστιο ποσοστό. Μην ξεχνάς: Οι περισσότεροι ατζέντηδες ή είναι δικηγόροι ή περιβάλλονται από δικηγόρους με ειδικότητα στα αθλητικά θέματα.

Η γυμνάστρια που πρότεινε την ποδοσφαιρική ακαδημία, παίρνει ποσοστά από εκεί.  Η ποδοσφαιρική ακαδημία που προτείνει το γιο σου στο σύλλογο, παίρνει ποσοστά από το σύλλογο. Ο ατζέντης που εμφανίζεται ξαφνικά, παίρνει κι αυτός ποσοστά απ το σύλλογο και από σένα! Μ’ άλλα λόγια, αυτή είναι η Αθλητική Βιομηχανία. Διάλεξα το ποδόσφαιρό επειδή μου αρέσει και είναι το πιο δημοφιλές άθλημα.

Βέβαια, δεν θέλω να νομίσει κάνεις ότι πιστεύω πως όλοι οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές είναι δυσλεκτικοί ή ότι δεν τα πάνε καλά με τα μαθήματα. Υπάρχουν μορφωμένα και ευφυέστατα παιδιά που γίνονται επαγγελματίες αθλητές.

Βλέποντας το ματς αναρωτιέμαι: Άραγε, ένα παιδί 14 ετών που έχει περάσει από τα 10 του όλη τη διαδικασία και μπαίνει στην ποδοσφαιρική ακαδημία ενός συλλόγου της Πορτογαλία,ς θα γίνει καλύτερος ποδοσφαιριστής από ένα 14χρονο Βραζιλιάνο ο οποίος μέχρι τα 14 δεν ανήκε σε κανέναν σύλλογο κι έπαιζε μπάλα όποτε ήθελε και όπως ήθελε; Κι αυτό είναι ένα ερώτημα:

Αν σήμερα κερδίσει η Πορτογαλία, θα πω ότι η ποδοσφαιρική βιομηχανία της Πορτογαλίας ενδεχομένως να είναι πιο οργανωμένη απ’ τη Βραζιλιάνικη. Η Βραζιλία όμως, εξακολουθεί να έχει την αλάνα που δίνει τη δυνατότητα ένα ποδοσφαιρικό ταλέντο να έχει μια ελεύθερη και μη βιομηχανοποιημένη εξέλιξη. Αν κερδίσει η Βραζιλία θα συνεχίζω να πιστεύω πως και η ελεύθερη εξέλιξη φέρνει αποτελέσματα.

Αυτή τη στιγμή, η Βραζιλία ισοφάρισε και το έκανε 2 – 2. Στο σημείο αυτό, θα σταματήσω το κασετόφωνο, θα δυναμώσω τον ήχο, θ’ απολαύσω τον υπόλοιπο αγώνα και θα πω τα σχόλια μου μετά.

Ο αγώνας έληξε στο Β’ Ημίχρονο της παράτασης. Δέκα λεπτά πριν τη λήξη, οι Βραζιλιάνοι βάζουν το 3^ο γκολ! Έτσι οι Βραζιλιάνοι κέρδισαν 3-2.

Συμπέρασμα: Η τρέχουσα κατάσταση του ποδοσφαίρου δεν μας βοηθά να καταλάβουμε αν η μεθοδευμένη και βιομηχανοποιημένη δημιουργία ποδοσφαιριστών, φτιάχνει καλύτερους ποδοσφαιριστές από εκείνους που μεγαλώνουν στις αλάνες και γενικά ψάχνονται, αλλά ΞΕΡΟΥΝ ΜΠΑΛΑ!!

Δεν έχω την αφέλεια να πιστεύω ότι ο συγκεκριμένος αγώνας δίνει την απάντηση. Μάλλον ενισχύει την ερώτηση: Οι καλοί ποδοσφαιριστές θα προέλθουν από τις ακαδημίες ή από τις αλάνες;  Εξαρτάται από το τι θα πει «καλός» ποδοσφαιριστής: Αν εννοούμε μια χαρισματική «κλωτσομηχανή», ίσως οι αλάνες να δίνουν περισσότερες δυνατότητες να καλλιεργήσει ένας πιτσιρικάς το ποδοσφαιρικό του ταλέντο. Αν όμως, «καλός» ποδοσφαιριστής είναι εκείνος που έχει αρχές (και τις τηρεί), γνωρίζει από πειθαρχία, είναι μορφωμένος και παίζει και καλή μπάλα, τότε ενδεχομένως οι ποδοσφαιρικές ακαδημίες να προσφέρουν περισσότερες πιθανότητες ένα παιδί παίζοντας ποδόσφαιρο, να καλλιεργηθεί και σαν άνθρωπος.