Ποιες είναι οι προθέσεις σου για το μέλλον;

Αυτή η ερώτηση ήρθε πάνω μου σαν καταπέλτης. Διάβαζα τη θεωρία κάποιου ψυχολόγου κι έπεσα πάνω σ’ αυτή την ερώτηση ή μάλλον αυτή έπεσε πάνω μου. Πήγα να διαβάσω παρακάτω, αλλά το μυαλό μου κόλλησε: «Πώς απαντάς σ’ αυτή την ερώτηση κύριε Γιώργο»; Γι’ αυτό κόλλησα. Διότι δεν έχω απάντηση. Και ο λόγος που δεν έχω απάντηση, είναι διότι εδώ και καιρό έχω ξεχάσει ότι υπάρχει αυτή η ερώτηση. Ζω κοιτάζοντας προς τα πίσω.

Ζω τη μια μέρα μετά την άλλη στον ασφαλή «δακτύλιο» τόπων και φίλων που έχω δημιουργήσει, και ούτε που σκέφτομαι τι στο καλό θέλω να κάνω στο μέλλον. Όμως αυτή η διαπίστωση μ’ ενοχλεί. Δεν θέλω να συνεχίσουν έτσι τα πράγματα. Η σύντροφός μου δεν έχει τέτοιο πρόβλημα. Όρεξη να ‘χεις και θα σου λέει το ένα σχέδιο μετά το άλλο. Την καθίζηση την έχω πάθει εγώ. Χρειάζομαι ένα σχέδιο, ένα όραμα, μια έμπνευση, όπως θέλεις πες το, πάντως χρειάζομαι κάτι. Αλλιώς θα συνεχίσω να βαλτώνω.

Δεν έχει σημασία που δεν έχω αυτή τη στιγμή την απάντηση. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι επανήλθε στο προσκήνιο η ερώτηση.

Φωτισμός και Συναισθήματα

Κάποτε έκανα μια έρευνα για το τι συναισθήματα μας δημιουργεί το χρώμα του φωτισμού. Συμμετείχαν 50 άτομα. Ο καθένας είχε μια λίστα με 100 συναισθήματα και με κάθε φωτισμό σημείωνε τα συναισθήματα που του δημιουργούσε. Τις μέρες αυτές που ο χρωματιστός φωτισμός είναι συχνός η έρευνα γίνεται επίκαιρη. Ο φωτισμός ήταν από λάμπες - καθρέπτες Philips των 25 και 75 βατ. Εννοείται ότι τα συναισθήματα αυτά δημιουργούνται όταν το φως είναι το μόνο ερέθισμα. Αν υπάρχει ταυτόχρονα μουσική ή την ώρα εκείνη συμμετέχουμε σε κάποια συζήτηση, δεν ισχύει τίποτα από τα παρακάτω.

Τ' αποτελέσματα:

Τιρκουάζ: Χαλάρωση (για ορισμένους)

Πράσινο: Ενδοσκόπηση

Ιώδες: Ενδοσκόπηση - Λύπη – Μελαγχολία

Μπλε: Νοσταλγία - Λύπη - Μελαγχολία

Φούξια: (δύο λάμπες μοβ των 50 βατ και μια κόκκινη των 25): Ερωτισμός

Γαλάζιο: Αισιοδοξία

Πορτοκαλί: Αισιοδοξία - Δύναμη

Κόκκινο: Επιθετικότητα – Σεξουαλικότητα

Κίτρινο: Άγχος – Υπερκινητικότητα – Χαλάρωση (για λίγους)

Ομάδα Αντιμετώπισης του Οικονομικού Stress με τους ψυχολόγους Ζωή Κορέα Γιώργο Πιντέρη Κάθε Πέμπτη 8:00 με 10:00 μ.μ. Χώρος συνάντησης: Κίου 9, Γλυφάδα Έναρξη: Πέμπτη 1η Δεκεμβρίου 2016 Συμμετοχή 100 Ε (για 4 συνεχόμενες συναντήσεις) Άτομα 12 Δηλώσεις συμμετοχής: 210 - 96 52 336 & pinteris@hotmail.com

'Όλα 'Όσα Xρειάζομαι να Ξέρω τα 'Έμαθα στο Nηπιαγωγείο (Aπόσπασμα) Yπό Robert Fulghum Eλληνική Aπόδοση: Γιώργος Πιντέρης, Ph.D. * * * OΛA OΣA XPEIAZOMAI NA ΞEPΩ σχετικά με το πώς να ζήσω και τι να κάνω και πώς να το κάνω τα έμαθα στο νηπιαγωγείο. H σοφία δεν ήταν στην κορυφή του βουνού των μεταπτυχιακών σπουδών, αλλά εκεί, στους αμμολόφους του κατηχητικού. Nα τι έμαθα: Nα τα μοιράζεσαι όλα. Παίζε τίμια. Mη χτυπάς τους άλλους. Bάλε τα πράγματα εκεί που τα βρήκες. Συμμάζευε την ακαταστασία που δημιούργησες. Mην παίρνεις πράγματα που δεν είναι δικά σου. Λέγε “συγγνώμη” όταν πληγώνεις κάποιον. Πλένε τα χέρια σου πριν να φας. Tράβα το καζανάκι. Tα ζεστά κουλουράκια και το κρύο γάλα σου κάνουν καλό. Zήσε μια ισορροπημένη ζωή-μάθε λιγουλάκι και σκέψου λιγουλάκι και ζωγράφισε και μπογιάτισε και τραγούδησε και χόρεψε και παίξε λιγουλάκι κάθε μέρα. Ξάπλωνε λίγο το μεσημέρι. 'Όταν βγαίνεις στο δρόμο, πρόσεχε τ' αυτοκίνητα, να κρατιέσαι από το χεράκι και να μένεις κοντά. Nα θυμάσαι τα φυτά: Oι ρίζες πάνε προς τα κάτω και το φυτό προς τα πάνω και κανένας πραγματικά δεν ξέρει πώς και γιατί, αλλά όλοι έτσι είμαστε. Tα χρυσόψαρα, τα χαμστεράκια, τα κοτοπουλάκια και ακόμα και τα φυτά-όλα πεθαίνουν. Kι εμείς το ίδιο. Kαι μετά, θυμήσου το αναγνωσματάριο της πρώτης δημοτικού με τον Pήγα και τη Nίνα και τη μόνη λέξη που αξίζει να θυμάσαι από κει μέσα: Βλέπε Oτιδήποτε χρειάζεται να ξέρεις, κάπου μέσα εκεί βρίσκεται. O Xρυσός Kανόνας και η αγάπη και οι βασικές αρχές της υγιεινής. Mέσα εκεί θα βρεις επίσης την οικολογία και την πολιτική και την ισότητα και την διανοητικά ισορροπημένη ζωή. Πάρε οποιοδήποτε από αυτά τα σημεία, μετάτρεψέ το στη σοβαροφανή γλώσσα των ενηλίκων και εφάρμοσέ το στην οικογένειά σου ή τη δουλειά σου ή την κυβέρνησή σου ή τον κόσμο σου και θα δεις ότι εξακολουθεί να στέκει καθαρά και σταθερά. Σκέψου πόσο καλύτερος θα 'ταν ο κόσμος αν όλοι μας-ολάκερη η ανθρωπότητα-τρώγαμε ζεστά κουλουράκια με κρύο γάλα και, κάθε μεσημεράκι γύρω στις τρεις ξαπλώναμε με τις κουβερτούλες μας για έναν υπνάκο. Σκέψου πόσο καλύτερος θα 'ταν ο κόσμος αν όλες οι κυβερνήσεις και οι Δημοτικές αρχές είχαν σαν βασική πολιτική τους να βάζουν πάντα τα πράγματα εκεί που τα βρήκαν και να συμμαζεύουν την ακαταστασία που δημιουργούν. Kαι είναι επίσης αλήθεια, όσο χρονών και να 'σαι, πως όταν βγαίνεις στο δρόμο, είναι καλύτερα να κρατιέσαι από το χεράκι και να μένεις κοντά.

Ζω και εργάζομαι στη Γλυφάδα από το Σεπτέμβρη του 1983. Θυμάμαι την ημέρα που μετακόμισα στο καινούργιο μου το σπίτι κυκλοφόρησε το 2^ο βιβλίο μου: «Εσύ, τα δικαιώματά σου και οι άλλοι». Τα πρώτα 14 χρόνια ζούσα στην Αγ. Νικολάου. Από την 1^η Απριλίου του 1997 ζω στην οδό Κίου στην Άνω Γλυφάδα.

Στο τέλος Οκτωβρίου, αποχαιρετώ τη Γλυφάδα μετά από 33 χρόνια και βάζω πλώρη για Χαλκίδα. Συναισθηματικά δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά η ζωή συνεχίζεται. Πριν 2 ημέρες (28/9/16) μου τηλεφώνησε η κυρία Μπάρμπα και μου ζήτησε να κάνουμε μια εκδήλωση στο παλαιό Δημαρχείο το Σάββατο 15 Οκτωβρίου 12:00 με 2:00 το μεσημέρι. Δέχθηκα με χαρά. Πάντα μου άρεσε να μιλάω στους Γλυφαδιώτες.  Παράλληλα είναι και μια ευκαιρία για έναν αποχαιρετισμό.

Ο τρόπος που σχεδιάζω να περάσουμε αυτό το δίωρο είναι κάπως έτσι:

12:15 - 13:00 Διάλεξη με θέμα «Τι έμαθα για τον άνθρωπο στα 39 χρόνια που είμαι ψυχολόγος».

13:00 - 13:45 Με ρωτάτε ό,τι θέλετε και - αν γνωρίζω - απαντώ.

13:50 - 14:15 Σφίγγω χέρια και υπογράφω βιβλία.

Στην εκδήλωση θα υπάρχουν βιβλία μου από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Ψήφο στα 17

Σήμερα άκουγα στο ραδιόφωνο μια διαφήμιση για το ποδοσφαιρικό στοίχημα. Στο τέλος λέει «Συμμετοχή για άτομα άνω των 21 ετών. Παίξτε υπεύθυνα». Δηλαδή, σε σχέση με το στοίχημα η πολιτεία αναγνωρίζει ότι, για να παίξει κάποιος υπεύθυνα, πρέπει να είναι τουλάχιστον 21 ετών. Γιατί όμως 21 και όχι 20 ή 22? Πώς το αποφάσισαν αυτό οι νομοθέτες; Αυθαίρετα; Σίγουρα όχι. Συμβουλεύτηκαν τα στοιχεία που μας δίνει η επιστήμη πάνω στη διαδικασία της σωματικής και της πνευματικής ωριμότητας. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι ο ανθρώπινος σκελετός αναπτύσσεται μέχρι τα 25. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος μέχρι πότε αναπτύσσεται;

Στο σημείο αυτό χρειάζεται να κάνουμε ένα διαχωρισμό ανάμεσα στις διανοητικές λειτουργίες και τη βιολογική ολοκλήρωση του εγκεφάλου. Ο Jean Piaget (1896-1980) έχει συνεισφέρει πολλά στο χώρο της Εξελικτικής Ψυχολογίας. Η θεωρία του για τη διανοητική εξέλιξη θεωρείται κλασική. Σύμφωνα με τα ευρήματά του, οι διανοητικές μας λειτουργίες ολοκληρώνονται γύρω στα 16. Δηλαδή ό,τι διανοητικές λειτουργίες μπορεί να κάνει ένας 26άρης μπορεί να κάνει κι ένας 16άρης (αρκεί να έχει τον ίδιο δείκτη νοημοσύνης).  Αυτό όμως, σημαίνει ότι έχουν και τις ίδιες ικανότητες;

Οι επιστήμες που ασχολούνται με τον εγκέφαλο το 2000 μας πληροφορούν ότι η βιολογική ολοκλήρωση του εγκεφάλου συντελείται στα 21. Συνεπώς μπορεί ο 16αρης και ο 26αρης να έχουν τον ίδιο δείκτη νοημοσύνης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν και τις ίδιες διανοητικές ικανότητες. Για παράδειγμα, ένας 16άρης μπορεί να οδηγεί το ίδιο καλά όσο ένας 26άρης. Μόνο που η διαδικασία της βιολογικής εξέλιξης κάνει τον εγκέφαλο του 26άρη 2000 κυβικά ενώ του 16άρη είναι στα 1600. Δηλαδή δεν έχει πραγματωθεί ακόμα όλο το δυναμικό της διανοητικής του εξέλιξης.

Αυτές τις μέρες, γίνεται συζήτηση για το δικαίωμα ψήφου στα 17. Μάλιστα δεν είναι σαφές αν απαιτείται η ολοκλήρωση του 17^ου έτους ή αν συμπεριλαμβάνει και όσους διανύουν το 17^ο έτος της ηλικίας τους. Στη δεύτερη περίπτωση ψηφίζουν και οι 16άρηδες. Ένα παιδί που γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου του 2000, στις 31 Δεκεμβρίου του 2016 κλείνει τα και από 1^η Ιανουαρίου του 2017 θεωρείται 17!

Για τα στοιχήματα υπάρχει νόμος που απαγορεύει να παίζει τυχερά παιχνίδια όποιος είναι κάτω από τα 21 και όλες οι διαφημίσεις καταλήγουν με τη φράση «παίξτε υπεύθυνα». Αν για να παίξεις υπεύθυνα πρέπει να είσαι 21 για να ψηφίσεις υπεύθυνα πόσο πρέπει να είσαι;

Οι Πανελλήνιες

Το 1965 το έλεγαν «Ακαδημαϊκό Απολυτήριο». Μετά έγινε «Πανελλήνιες», στη συνέχεια «Πανελλαδικές» και ποιος ξέρει πώς θα ονομαστούν στο μέλλον. Αυτό που έχει σημασία, είναι ότι βάζουμε σε καινούργια μπουκάλια το ίδιο παλιό ξινισμένο κρασί.

Πανελλήνιες. Ένας θεσμός που ταλαιπωρεί επί δεκαετίες τους νέους, κι επιβαρύνει οικονομικά και ψυχικά σε μεγάλο βαθμό τους γονείς τους. Ένας θεσμός «μοναδικός» στα σύγχρονα δυτικά κράτη.

Για το θέμα αυτό έχω μιλήσει πολλές φορές, αλλά μέχρι τώρα, δεν έχω γράψει κάτι. Επειδή όμως, τα γραπτά μένουν, αποφάσισα να ασχοληθώ με το θέμα αυτό και γραπτώς. Σαν αρχή, είναι βασικό να ξεχωρίσουμε την προετοιμασία για τις Πανελλήνιες από την προετοιμασία για τις εξετάσεις των Πανελληνίων. Θα ξεκινήσω με το πρώτο:

Η προετοιμασία για τις Πανελλήνιες.

Συνήθως, οι Πανελλήνιες είναι θέμα που αφορά όλη την οικογένεια και όχι μόνο τον υποψήφιο. Γι’ αυτό το λόγο, άλλη προετοιμασία χρειάζεται να κάνουν οι γονείς κι άλλη ο υποψήφιος.

Προετοιμασία γονέων

Αν διαπιστώνεις ότι η υποψήφια κόρη σου είναι πολύ αγχωμένη, τότε κάτι δεν πάει καλά. Το πρώτο που θα ψάξεις είναι η συμπεριφορά σου. Μήπως με κάποιον, συνειδητό ή ασυνείδητο, τρόπο κάτι εκπέμπεις που το εισπράττει σαν άγχος; Μπορεί για παράδειγμα τα λόγια σου να είναι ενθαρρυντικά, αλλά ο τρόπος που μιλάς, να δείχνει ότι δεν πιστεύεις αυτά που λες. Μπορεί να της λες «μια χαρά θα τα πας κορίτσι μου» κι εκείνη ν΄ ακούει «πού πας κακόμοιρο»; (Σαν το «πού πας ρε Καραμήτρο»;).

Γι΄ αυτό καλό θα ήταν να κάνεις σαφές με κάθε τρόπο στην κόρη σου ότι, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα των εξετάσεων, η γνώμη που έχεις για την αξία της παραμένει σταθερή (αρκεί να λες αλήθεια)...

Επίσης, καλά θα κάνεις να υπενθυμίζεις κάπου - κάπου στον εαυτό σου ότι η κόρη σου δίνει εξετάσεις και όχι εσύ. Μερικοί γονείς νομίζουν ότι με τις εξετάσεις τού παιδιού δίνουν κι εκείνοι εξετάσεις στην κοινή γνώμη.

Όταν σιγουρευτείς ότι η πηγή του άγχους της δεν είναι μέσα στην οικογένεια, ψάξε στους συγγενείς. Μήπως υπάρχει καμιά θεία ή κάποιος παππούς που έχει αναγάγει τις επερχόμενες εξετάσεις σε ...«υπερ πάντων αγώνα»; Μήπως υπάρχει καμιά νονά που τής έχει υποσχεθεί αυτοκίνητο αν περάσει; Αν δεν βρεις κι εδώ κάτι σημαντικό, στρέψου στους καθηγητές. Μπορεί να υπάρχει κάποιος καθηγητής που στην προσπάθεια να την ενθαρρύνει τη φορτώνει με τις προσδοκίες του. Μην ξεχνάς ότι σ΄ αυτές τις ηλικίες ένας καθηγητής μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερη επιρροή στο παιδί σου απ΄ ό,τι εσύ.

Μια ακόμα πηγή άγχους μπορεί να είναι οι φίλοι και κυρίως οι συμμαθητές. Εκεί μπορεί ν΄ ακούει διάφορα από το μαθητικό Ράδιο Αρβύλα όπως «φέτος θα βάλουν πολύ δύσκολα θέματα στη Φυσική» ή «θ΄ ανέβουν οι βάσεις» κ.λπ. Αυτά είχα να πω στους γονείς.

Προετοιμασία τέκνων

Λοιπόν προετοιμάζεσαι για τις Πανελλήνιες. (Προετοιμάζεσαι ρε ή τους παραμυθιάζεις όλους; Αν παριστάνεις ότι προετοιμάζεσαι, περιττό να διαβάσεις παρακάτω). Υποθέτω ότι έχεις εστιάσει την προσοχή σου σε ορισμένα μαθήματα και, κατά πάσα πιθανότητα, έχεις και κάποια φροντιστηριακή υποστήριξη. Αν προσθέσουμε και τις ώρες μελέτης, ο ελεύθερός σου χρόνος είναι λίγος. Σου υπόσχομαι πως αν διαβάσεις τα παρακάτω θ΄ αυξηθεί!

Το πρώτο βήμα, είναι να προγραμματίσεις οι ώρες που μελετάς να σου επιτρέπουν να συγκεντρώνεσαι και ν΄ αφομοιώνεις αυτά που διαβάζεις. Λάβε υπόψη σου το «διαβάζω» και το «αφομοιώνω» είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Άλλο τα μάτια σου να βλέπουν το κείμενο, κι άλλο ο εγκέφαλός σου να είναι σ΄ επαφή με τα μάτια σου. Διότι, μπορεί μεν τα μάτια σου να διαβάζουν το κείμενο, αλλά ο νου σου να είναι στην «αγαπημένη», που έχει πάει 9 και δεν σου τηλεφώνησε. Εκεί, όση ώρα κι αν διαβάζεις, ο εγκέφαλός σου δεν καταγράφει τίποτα.

Αν παρόλο που δεν σκέφτεσαι ούτε την «αγαπημένη» (ούτε το μηχανάκι που θα σου πάρει η γεροντοκόρη θεία σου) δεν μπορείς να συγκεντρωθείς, άλλαξε θέμα. Δηλαδή, αν έχεις καταπιαστεί με κάτι που θέλει υπολογισμούς, άλλαξέ το μ’  ένα μάθημα που θέλει μνήμη. Αν εξακολουθείς και πάλι να δυσκολεύεσαι, θα πει ότι αυτή την ώρα δεν είσαι για διάβασμα. Μπορεί να είσαι πρωινός τύπος και με τη νυχτερινή μελέτη να νυστάζεις. Ανάβαλέ το. «Μα πώς να το αναβάλλω; Αφού πρέπει». Αν ο οργανισμός σου δεν θέλει διάβασμα και του το επιβάλεις, η αδυναμία συγκέντρωσης είναι η φυσική συνέπεια.

Θα μου πεις «και τι να κάνω αν αυτό γίνεται συνέχεια»; Σ΄ αυτή την περίπτωση ή δεν σου αρέσει καθόλου αυτό που κάνεις ή κάτι άλλο σου αρέσει πολύ περισσότερο αλλά δεν έχεις χρόνο για ν ασχοληθείς μαζί του. Αν ούτε αυτά ισχύουν και είναι για σένα σημαντικό να δώσεις εξετάσεις, τότε ζητά τη βοήθειά ενός ειδικού. Αλλιώς θα σε τρώνε οι ενοχές και το άγχος.

Επίσης, είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι είναι άλλο πράγμα η βραχυπρόθεσμη μνήμη κι άλλο η μακροπρόθεσμη που την ονομάζουμε και διατήρηση. Για να καταλάβεις τη διαφορά,  φέρε στο νου σου μια αυγοθήκη σαν αυτές που χρησιμοποιούμε το Πάσχα η οποία παίρνει 24 αυγά. Κάθε αυγό είναι ένα πακέτο νέων πληροφοριών, σαν αυτές που αποκτάμε όταν διαβάζουμε. Αν μέχρι να πάμε για ύπνο έχουν γεμίσει όλες οι θήκες, (πράγμα που δεν ισχύει για όλους...) όταν κοιμόμαστε, οι πληροφορίες αυτές μεταφέρονται στο σκληρό δίσκο και η αυγοθήκη είναι και πάλι άδεια κι έτοιμη να δεχθεί νέες πληροφορίες. Η αυγοθήκη είναι η βραχυπρόθεσμη μνήμη. Ο σκληρός δίσκος είναι η μακροπρόθεσμη μνήμη που, όπως είπαμε, ονομάζεται και διατήρηση.

Ανεξάρτητα από αυτά που σου λένε οι καθηγητές και από τα δικά σου «πρέπει» υπάρχει ένας απαράβατός κανόνας: Δεν μπορείς να οδηγήσεις ένα αυτοκίνητο, αν δεν ξέρεις να οδηγείς. Το ίδιο ισχύει κι εδώ: Δεν μπορείς να μελετήσεις αποτελεσματικά αν δεν γνωρίζεις πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός σου.

Επανέρχομαι στο παράδειγμα με την αυγοθήκη. Τα όρια αποθήκευσης νέων πληροφοριών τού εγκεφάλου είναι περιορισμένα. Πιο συγκεκριμένα, έχουμε τη δυνατότητα να αποθηκεύσουμε μόνο 24 αυγά την ημέρα. Αυτό σε χρόνο μελέτης ανάλογη σε τεσσερισήμισι ώρες. Δηλαδή, οχτώ αυγά κάθε μιάμιση ώρα.

Η αποτελεσματική μελέτη βασίζεται σε αυτές τις ιδιότητες του εγκεφάλου. Αν τις πάρουμε υπόψη, η μελέτη καλό θα ήταν να γίνεται 3 φορές την ημέρα για 1.5 ώρα τη φορά. Ανάμεσα στα 1.5ωρα είναι απαραίτητο να μεσολαβεί ένα 20λεπτο διάλειμμα. Αυτός είναι ο χρόνος κατά τον οποίο ο εγκέφαλος βρίσκεται σε μεταβατική φάση. Εκείνη την ώρα, έχει μειωμένες ικανότητες μάθησης.

Στο διάλειμμα τηλεφώνησε στην «αγαπημένη», παίξε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, βγες  μια βόλτα για να ξεμουδιάσεις λίγο και γενικά κάνε οτιδήποτε σου αρέσει και σε κάνει για λίγη ώρα να ξεχνιέσαι.  Πάντως πάρτο απόφαση: Οποιαδήποτε μελέτη περνάει τις τεσσερισήμισι ώρες την ημέρα, είναι επιζήμια για τη διατήρηση και να γιατί:

 Όταν έχουν γεμίσει και οι 24 θήκες, αν έρθει ένα 25^ο αυγό πού θα πάει; Θα πάει στο αυγό νούμερο 1 και φυσικά θα σπάσουν και τα δύο. Μ΄ άλλα λόγια, όχι μόνο δεν θ΄ αποκτήσεις κάποια καινούργια πληροφορία, αλλά θα χάσεις και την παλιά! Το αυγό Νο 26 θα πάει στη θήκη 2, το 27 στη θήκη 3 κι αν αυτό συνεχιστεί κατά τη διάρκεια του ύπνου σου αυτό που θα μεταφερθεί στο σκληρό δίσκο (δηλαδή τη διατήρηση) θα είναι μία ... ομελέτα.

Βέβαια, υπάρχουν υποψήφιοι που η αυγοθήκη τους  χωράει 32 αυγά. Αυτοί μπορούν και μελετάνε 6 ώρες την ημέρα χωρίς να κάνουν ζημιά στη διατήρηση. Αυτό είναι το ανώτατο όριο της βραχυπρόθεσμης μνήμης. Όμως, κι αυτοί θα βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, εάν εφαρμόσουν το 20λεπτο διάλειμμα. Επίσης, βοηθάει την ώρα της μελέτης να τρως κάπου-κάπου ένα φρέσκο αμύγδαλο. Με κάποιον τρόπο, βοηθά στη διατήρηση.

Πάμε τώρα σε ένα δεύτερο και μεγάλο θέμα: Για ποιον λόγο διάλεξες το δρόμο των Πανελληνίων; Οι συνηθισμένες απαντήσεις είναι κάπως έτσι: (Τις επιφυλάξεις μου τις εκφράζω σε παρένθεση).

-        Αυτό κάνουν όλοι. Τι άλλο να κάνω; (Όποιος ακολουθεί το κοπάδι, καταλήγει στο σφαγείο).

-        Το θέλουν οι γονείς μου. (Δεν γεννήθηκες για να ικανοποιείς τις προσδοκίες των άλλων).

-        Με πιέζει ένας καθηγητής που πιστεύει σ΄ εμένα. (Φαίνεται πως η «καλή γνώμη των άλλων» είναι πιο σημαντική για σένα από την εξέλιξη σου).

Αν ισχύει κάτι από τα παραπάνω, μάλλον έχεις πάρει λάθος δρόμο. Αν όμως, η προετοιμασία αυτή είναι κάτι που το θέλεις, αξίζει να αναρωτηθείς τι πραγματικά θέλεις. Θέλεις να γίνεις σαν κάποιον που θαυμάζεις; Υπάρχει κάτι σε αυτόν τον τομέα γνώσεων που ενδιαφέρει, ίσως και σε συναρπάζει; Πιστεύεις πως με τίτλους όπως «γιατρός»,  «δικηγόρος»,  «πολιτικός μηχανικός», θα αποκτήσεις αξία;

Αυτές είναι οι βασικές ερωτήσεις που νομίζω ότι αξίζει να κάνεις στον εαυτό σου. Φαντάσου πώς θα ήθελες να είναι η ζωή σου σε πέντε χρόνια από σήμερα και κάνε αυτή την εικόνα οδηγό στις επιλογές σου.

Αυτά έχω να πω στους γονείς και τους υποψήφιους για την προετοιμασία σε σχέση με τις Πανελλήνιες. Υπάρχει όμως, κι ένα δεύτερο θέμα: Η προετοιμασία για τις εξετάσεις των Πανελληνίων. Με το θέμα αυτό θ΄ ασχοληθούμε όταν έρθει ο καιρός.