Αγάπες και έμπνευση

Ακούω συχνά ανθρώπους να παραπονιούνται ότι έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για τη ζωή. Μάλιστα, παρόλο που οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι πάνω από 35 χρονών, υπάρχει κι ένα ποσοστό πολύ νεότερων ανθρώπων που έχουν το ίδιο παράπονο. Αυτό που πιστεύω ότι τους συμβαίνει, είναι ότι έχουν ξεμείνει από «αγάπες».

Κατά καιρούς, αυτό συμβαίνει σε όλους μας. Υπάρχουν εποχές στη ζωή μου, που δεν έχω «αγάπες». Ευτυχώς, τα διαστήματα αυτά, συνήθως, δεν κρατάνε πολύ. Μάλιστα, παρόλο που, εκείνες τις περιόδους, οι φίλοι μου μ’ ακούν να γρινιάζω ότι περνάω φάση «υπαρξιακής ύφεσης», έχω μάθει να τις αποδέχομαι. Δεν είναι δυνατόν να έχω συνέχεια αγάπες. Υπάρχουν κι εποχές που ξεμένω.

Πιστεύω, πως αρκετοί από μας, δεν μπορούμε να είμαστε «καλά» αν δεν υπάρχει μια «αγάπη» στη ζωή μας. Κι αν μας τύχει μια ερωτική αγάπη, έχει καλώς. Αυτό όμως, δεν εξαρτάται μόνον από μας. Έχει να κάνει και με την ελεύθερη θέληση ενός άλλου ανθρώπου. Πρέπει να σε θέλει κι εκείνος. Κι αυτό είναι σε κάποιο βαθμό και ζήτημα τύχης, με την έννοια της συγκυρίας. Πιστεύω στην τύχη, αλλά όχι μοιρολατρικά. Όταν μιλάω για τύχη, δεν εννοώ να μου πέσει ο πρώτος λαχνός. Πιστεύω πως τυχερός είναι εκείνος που, όταν του δοθεί μια ευκαιρία, είναι σε θέση να την αναγνωρίσει και να την αξιοποιήσει.

Όμως, δεν θέλω ν’ αφήσω την ψυχική μου διάθεση στην τύχη. Αφού λοιπόν για να ΄μαι καλά θέλω «αγάπες», ας ψάξω να τις βρω εκεί που δεν εξαρτώνται από τη θέληση κάποιου άλλου ή την τύχη. Αν θα βρω ή δεν θα βρω καινούργιες αγάπες, θέλω να εξαρτάται από μένα. Θα μου πεις «και οι άλλοι άνθρωποι δεν μετράνε»; Οι άλλοι άνθρωποι μπορούν να μου δώσουν την αγάπη τους. Δεν μπορούν όμως, να μου δώσουν καινούργιες αγάπες. Υπάρχουν στη ζωή μου πολλοί που μ’ αγαπάνε. Αυτό δεν σημαίνει πως μπορούν να βγάλουν απ’ την τσέπη τους μια καινούργια αγάπη και να μου την προσφέρουν.[1]

Όμως, πριν πάμε παρακάτω, καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσω τι εννοώ με τη λέξη «αγάπες». Όταν μιλάω για «αγάπες» στην ουσία εννοώ ενδιαφέροντα και πηγές έμπνευσης που επιδράνε πάνω μας με τρεις τρόπους:

·          Μας δίνουν έμπνευση και χαρά.

·          Δίνουν κάποιο νόημα στη ζωή μας.

·          Λειτουργούν σαν κίνητρα.

Δεν ξέρω μάλιστα, αν τα τρία αυτά στοιχεία, είναι τόσο διαφορετικά μεταξύ τους ή αν, σε κάποιο βαθμό, ταυτίζονται. Όταν συνυπάρχουν, βρισκόμαστε σε φάση εξέλιξης. Για παράδειγμα, την εποχή που κάνω μια επιστημονική έρευνα, έχω «έρωτα» μ’ αυτό που κάνω. Τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο μου, εκεί τον ξοδεύω. Δηλαδή, η έρευνα γίνεται ένα κίνητρο που δίνει έμπνευση, χαρά και νόημα στη ζωή μου.

Μερικές φορές, αν σε κάποιο ενδιαφέρον μου, υπάρχει έστω κι ένα από τα τρία αυτά στοιχεία, είναι αρκετό για να τ’ ονομάσω «αγάπη». Για παράδειγμα, όταν ξυπνάω το πρωί γνωρίζοντας ότι το βράδυ θα μαζευτούμε με τους φίλους μου, οι μπαταρίες μου είναι γεμάτες. Ξεκινάω τη μέρα χαρούμενος και ενεργητικός. Μπορεί η επικείμενη συνάντηση να μη δίνει κανένα ιδιαίτερο νόημα στη ζωή μου, όμως δεν παύει να είναι μία απ’ τις «αγάπες μου».

Τις πηγές έμπνευσης τις χωρίζω σε έμψυχες και άψυχες. Η κυριότερη έμψυχη πηγή έμπνευσης είναι ο έρωτας. Στις έμψυχες συμπεριλαμβάνω επίσης εκείνους τους ανθρώπους που η παρουσία τους μας δίνει χαρά. Ανάμεσά τους είναι οι φίλοι, οι εμπνευσμένοι δάσκαλοι παντός είδους, και άλλοι.

Στις άψυχες πηγές έμπνευσης συμπεριλαμβάνω οτιδήποτε έχει σχέση με τα ενδιαφέροντά μας. Μπορεί να είναι η δουλειά μας, τα χόμπι μας, η τέχνη ή ακόμα και μια ιδέα όπως η θρησκεία ή η φιλοσοφία.

Ο σκοπός που τα γράφω αυτά είναι για ν’ απαντήσω στην ερώτηση τι μπορώ να κάνω για να βρω μια καινούργια αγάπη στη ζωή μου; Βέβαια, μου πήρε πολύ καιρό μέχρι να διατυπώσω αυτή την ερώτηση. Συνεπώς, δεν είναι λογικό να περιμένω, με το που κατάφερα να διατυπώσω την ερώτηση, να έχω έτοιμη και την απάντηση. Προς το παρόν, είμαι ικανοποιημένος και μόνο που κατάφερα να διατυπώσω την ερώτηση. Η απάντηση θα έρθει. Αρκεί να βάλω την ερώτηση στην άκρη και ν’ ασχοληθώ με την καθημερινότητά μου. Το πίσω μέρος του μυαλού μου, κάποια στιγμή, θα μου δώσει την απάντηση.

Θα μου πεις «ως εδώ είναι αυτά που μπορούμε να κάνουμε; Να θέτουμε μια ερώτηση, να τη βάζουμε στην άκρη, και μετά να περιμένουμε να έρθει μαγικά η απάντηση»;

Όχι. Υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε. Κι αυτός είναι ο σκοπός μας εδώ. Να βρούμε, ποια είναι αυτά τα πράγματα. Να τ’ ανακαλύψουμε μαζί. Εγώ γράφοντας, κι εσύ διαβάζοντας. Ήδη, έχω ανακαλύψει το πρώτο: Όταν θα έρθει η απάντηση στην ερώτηση «Τι μπορώ να κάνω για να βρω μια καινούργια αγάπη;» να είμαι σε θέση να την αναγνωρίσω. Αυτό προϋποθέτει κάτι που το θεωρώ πολύ βασικό: Να έχω, διαθέσιμο χρόνο και ενέργεια. Άμα είσαι συνέχεια σε υπερένταση, πώς θ’ αναγνωρίσεις μια καινούργια αγάπη; Αν η ποιότητα της ζωής που ζεις, δεν σου επιτρέπει να βρεις καινούργιες αγάπες, πώς θα τις βρεις;

Όμως, δεν φτάνει αυτό. Χρειάζεται να εκθέσεις τον εαυτό σου σε καινούργια ερεθίσματα. Είναι καθαρά δική μας ευθύνη, να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα μας φέρουν μια καινούργια αγάπη. Πολλοί από μας στο σημείο αυτό πέφτουμε σε μια παγίδα:

Αναζητάμε καινούργιες αγάπες κοιτάζοντας προς τα πίσω! Προσπαθούμε ν’ αναστήσουμε τις παλιές αγάπες. Κι όταν διαπιστώνουμε πως δεν τα καταφέρνουμε, πιστεύουμε ότι …ξοφλήσαμε και δεν θα υπάρξουν καινούργιες αγάπες στη ζωή μας.

Μερικές απ’ τις παλιές μου αγάπες, τις έχω πια αφήσει. Για παράδειγμα, τη φωτογραφία. Με συντρόφεψε από τα 35 μέχρι τα 50. Από κει και πέρα, τέλος. Τώρα, είναι ζήτημα αν παίρνω φωτογραφική μηχανή στα ταξίδια μου. Δεν γίνεται να «ερωτευτώ» ξανά, τις παλιές μου αγάπες. Αυτό είναι σχεδόν αδύνατο. Είναι όμως δυνατό να προσεγγίσουμε τα παλιά μας ενδιαφέροντα με νέους τρόπους.

Πριν ξεκινήσουμε να βρούμε τους δρόμους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια καινούργια αγάπη, καλό θα ήταν να κάνουμε μια αναδρομή στη ζωή μας και να καταγράψουμε όσες αγάπες θυμόμαστε να είχαμε κατά καιρούς. Μπορεί να μην τις θυμηθούμε όλες, όμως τις σημαντικές τις θυμόμαστε.

Πιστεύω, πως στα πρώτα χρόνια της ζωής μας, οι περισσότερες αγάπες μας είναι κυρίως, κάποιοι άνθρωποι από το κοντινό μας περιβάλλον. Όσο μεγαλώνουμε όμως, αρχίζουμε ν’ αναπτύσσουμε τις ικανότητες που μας επιτρέπουν ν’ αποκτήσουμε κι άλλα ενδιαφέροντα και να δημιουργήσουμε αγάπες που δεν περιορίζονται μόνον στους ανθρώπους.

Την αναδρομή αυτή, θα τη χωρίσω σε διάφορες χρονικές περιόδους. Ελπίζω, καθώς θα θυμάμαι τα δικά μου, ν’ αρχίσεις κι εσύ να θυμάσαι τα δικά σου. Έτσι, στο τέλος κάθε περιόδου, θα σημειώνουμε συνοπτικά, ποιες ήταν οι αγάπες που είχαμε τότε. Νομίζω πως αυτή η μέθοδος θα μας βοηθήσει να χρησιμοποιήσουμε το παρελθόν μας, προκειμένου να βελτιώσουμε το παρόν και το μέλλον μας.

Παράλληλα, αυτή η αναζήτηση είναι και μια προσφορά στους νέους ανθρώπους που έχουν χαθεί στους λαβυρίνθους του επαγγελματικού προσανατολισμού. Επειδή ανάμεσα στα 19.5 με 21 έχω περάσει μια ανάλογη «Οδύσσεια» (που περιγράφω αναλυτικά πιο κάτω) ελπίζω διαβάζοντας τη δική μου διαδρομή, να βρούνε τα δικά τους μονοπάτια.

Ξεκινάμε λοιπόν.

---

[1]                Βέβαια, πιστεύω πως είναι πιο εύκολο να βρεις μια καινούργια «αγάπη» όταν υπάρχουν άνθρωποι που σ’ αγαπάνε